Sterylizacja narzędzi to jedna z najważniejszych procedur w każdej placówce medycznej, w tym w szpitalach, klinikach i gabinetach lekarskich. Procedura ta ma na celu eliminację lub znaczne zmniejszenie ilości mikroorganizmów, takich jak bakterie, wirusy czy grzyby, które mogą przenosić choroby z pacjenta na pacjenta, a także na personel medyczny.
Sterylizacja narzędzi medycznych – na czym polega?
Na czym polega sterylizacja narzędzi medycznych? Ten proces opiera się na zastosowaniu różnych technik i metod, aby całkowicie zniszczyć wszystkie formy życia mikroorganizmów, w tym ich zarodniki, przetrwalniki czy formy wegetatywne.
Istnieją trzy główne metody sterylizacji narzędzi medycznych: parowa, tlenkiem etylenu oraz plazmowa. Każdy z tych sposobów ma swoje wady i zalety, a wybór odpowiedniego zależy od rodzaju przyrządów wymagających wyczyszczenia.
Sterylizacja parowa
Metoda parowa jest najczęściej stosowana w placówkach medycznych. Polega na podgrzaniu narzędzi do wysokiej temperatury w specjalnym urządzeniu do sterylizacji narzędzi chirurgicznych, zwanych autoklawami.
Urządzenie do sterylizacji narzędzi chirurgicznych stosuje parę wodną pod ciśnieniem, co zapewnia, że temperatura wzrasta powyżej 121°C. To wystarczająca wartość do zniszczenia większości mikroorganizmów. Sterylizacja parowa jest szybka, łatwa w użyciu i tania, jednak niekiedy staje się nieskuteczna w przypadku niektórych materiałów, takich jak tworzywa sztuczne i kilka typów gum.
Sterylizacja tlenkiem etylenu
Wykorzystanie tlenku etylenu jest metodą stosowaną do sterylizacji narzędzi medycznych, które nie są odporne na wysokie temperatury i wilgoć. Polega na umieszczeniu przyrządów w hermetycznym pojemniku, a następnie nasyceniu wnętrza pojemnika gazem. Tlenek etylenu jest bardzo toksyczny i zabija wszystkie formy życia drobnoustrojów chorobotwórczych, w tym bakterie, wirusy czy grzyby.
Po sterylizacji narzędzia są traktowane specjalnym gazem neutralizującym tlenek etylenu, aby pozbyć się resztek gazu. Sterylizacja w tym wariancie jest skuteczna, ale czasochłonna i kosztowna, a także wymaga specjalnych środków ochrony osobistej dla personelu.
Sterylizacja plazmowa
Metoda plazmowa jest stosowana do sterylizacji narzędzi medycznych, które są wrażliwe na wysoką temperaturę, ale odporne na wilgoć. Polega na umieszczeniu przyrządów w specjalnym urządzeniu zwanym sterylizatorem plazmowym, gdzie są wystawiane na gazowy płomień plazmy.
W sterylizatorze plazmowym gaz jest jonizowany, tworząc plazmę o bardzo wysokiej temperaturze, która zabija mikroorganizmy na powierzchni narzędzi. Ta metoda cechuje się wysoką skutecznością, ale wymaga specjalistycznych urządzeń i jest droższa niż sterylizacja parowa.
Na czym polega sterylizacja narzędzi medycznych? Podsumowanie
Wszystkie wymienione metody sterylizacji narzędzi medycznych należy stosować zgodnie z wymaganiami regulacyjnymi i normami bezpieczeństwa. Urządzenia do sterylizacji narzędzi chirurgicznych muszą być kalibrowane oraz przetestowane regularnie, aby zapewnić ich skuteczność. Ponadto personel medyczny odpowiedzialny za sterylizację musi stosować się do procedur i przestrzegać zasad aseptyki.